CİNSEL KİMLİK BOZUKLUKLARI
1) KARŞIT CİNSELLİK (TRANSEKSUALİZM)
Bireyin kendini anatomik özelliklerine göre hissetmesi, toplumun normlarına ve değerlerine uygun cinsiyet davranışı göstermesi, normal cinsel kimlik olarak kabul edilir.
Fakat bazı bireyler bu ölçünün dışına çıkmaktadır. Bu durumda birey kendini karşı cinsten birisi gibi hissetmekte, öyle olmak istediğini şiddetle ve içtenlikle devamlı bir şekilde belirtmektedir. Kendi genital organlarından kurtulup, sahip olmayı arzuladığı cinsiyetin genital organlarını istemektedir. Davranışları, giyimleri, tutumları, değişik derecelerde olmakla birlikte karşı cinsteki gibidir. Bu temel nitelikleri yanında bu kişilik bozukluğunda, istedikleri gibi olamamalarına bağlı olarak anksiyete ve depresyon hali özellikler görülür.
2) ÇOCUKLUK CİNSEL KİMLİK BOZUKLUĞU
Bazı çocuklar cinsel kimliklerinden memnun olmadıklarını, karşı cinsiyetin tipik davranışlarını benimseyerek ifade ederler. Daha sonra çevrenin etkileriyle cinsiyetleriyle ilgili bu his ve isteklerinden vaz geçerler.
3) A TİPİ CİNSEL KİMLİK BOZUKLUĞU
Spesifik bir cinsel kimlik bozukluğu olarak gözükmeyen vakaların toplandığı bir alt gruptur.
Cinsel kimlik gelişimini başarı ile tamamlamış kişilerde sağlıklı bir cinsel uyumun varlığı, cinsellik dışı alanlarda da yeterli doyumun sağlanması ile mümkündür.
İnsan yaşamında üç önemli işlev alanı vardır; İş yaşamı, sosyal yaşam ve özel yaşam. Cinsel yaşam, özel yaşamın önemli bir parçasıdır. İş yaşamı, sosyal yaşam ve özel yaşam alanlarından herhangi birindeki aksaklık, diğer yaşam alanlarını da olumsuz yönde etkilemektedir.
Buna göre cinsel uyumun bozulmasına neden olan etkenler:
İş yaşamını bozan etkenler
Cinsel kimlik gelişimini bozan etkenler
Sosyal yaşamı bozan etkenler
Aile yaşamını bozan etkenler
Diğer(Genetik, ruhsal, organik ya da hastalıklar)
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARI
Cinsel istek bozuklukları: Azalmış cinsel istek, cinsel tiksinti.
Cinsel uyarılma bozukluğu
Orgazm bozuklukları
Cinsel ağrı bozuklukları
Diğer psikiyatrik bozukluklarda olduğu gibi cinsel işlev bozukluklarında da hazırlayıcı, tetikleyici, başlatıcı ve devam ettirici etkenler vardır. Cinsel travmalar, ailenin ve toplumun cinselliğe karşı aşırı baskıcı tutumları örnek olarak verilebilir. Tetikleyici ya da başlatıcı etkenlere eşteki sorunla, sadakatsizlik ve cinsellik dışı yaşam alanındaki aksaklıklar örnek verilebilir. Devam ettirici etkenlere eşler arasındaki iletişim eksiklikleri, cinsellikle ilgili bilgi eksikliğinin giderilmemesi, cinsel güçsüzlük korkusu gibi etkenler örnek verilebilir.
Cinsel davranış bozukluklarının sınıflandırılması:
A. Cinsel objenin seçiminde sapma: Bu sınıfa giren davranış bozukluklarının ortak niteliği bireyin toplum tarafından kabul edilmeyen objelere cinsel yönelimde bulunmasıdır. Bu durum, homoseksualite, zoofili, fetişizm vb. şekillerde olur.
B. Cinsel işlevde sapma: Bu tür bozukluklarda cinsel uyarılma, toplumun töre ve değerleri tarafından onaylanmayan faaliyetler yoluyla elde edilir. Sadizm: Cinsel uyarılma ve doyum için başka birine eziyet etme, acı çektirme. Mazoşizm: Bireyin acı duyarak cinsel zevke erişmesi esas özelliğidir. Aşağılanmak, dövülmek veya başka bir şekilde acı çekmek tercih edilen cinsel uyarılma şeklidir. Röntgencilik diye tabir edilen voyörizm de örnek olarak verilebilir.
C. Cinsel arzunun derecesinde sapmalar: Sürekli olarak ya da yineleyici bir şekilde cinsel etkinlikte bulunma isteğinin az olması ya da hiç olamaması halidir. Bu bozukluk belirli sıkıntıkara ya da kişiler arası ilişkilerde zorluklara neden olur.
|