UYUMSUZ ÇOCUKLAR
UYUM:
Bireyin sahip olduğu özelliklerinin kendi benliği ile içinde bulunduğu çevre arasında dengeli bir ilişki kurabilmesi ve sürdürebilmesidir.
MAHİYETİ:
Uyumun biyolojik ve sosyal olmak üzere iki yönü vardır. Önce bireyin kendi bünyesinde zaman zaman oluşan psikolojik, duygusal, cinsel değişiklikleri anlaması, bilmesi gerekmektedir. İkinci olarak, bireyin sosyal bir varlık olarak çevresinde ilişki kurduğu insanların oluşturduğu toplumun gerekleri ve isteklerine uygun davranışlarda bulunması gerekir. (kendisi ve çevresiyle uyum)
UYUMSUZ ÇOCUK:
Kendi ve çevresiyle dengeli, etkili ilişki kurma, geliştirme ve sürdürmede güçlük çeken ve bu yüzden gelişimleri sekteye uğrayan ve çevresindekilerin olağan ilişkileri ile düzeltilemeyen davranış kalıplarına sahip olan çocuklardır.
UYUMSUZ ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN DAVRANIŞLAR
A. DIŞA DÖNÜK DAVRANIŞLAR
Okul çalışmalarına ilgi göstermezler. Akademik çalışmalarla araları iyi değildir. Okuldan hoşlanmazlar, devamsızlık yaparlar.
Sinirli ve huzursuzdurlar. Öfke nöbetleri vardır. Adale seğirmeleri, titreme, tik, tırnak yeme vb.
Eleştirilere karşı (kavgacı) duyarlıdırlar.
Konuşmak istemezler.
Dikkatleri dağınıktır.
Yalan-hırsızlık.
Halüsinasyon.
Başkalarından şikâyet ederler.
Otoriteye ve grupta alınan kararlara karşı çıkarlar.
B. İÇE DÖNÜK DAVRANIŞLAR
Aşırı derecede sakin, kendi başına yaşama, yalnızlığı sevme.
Utangaç, korkak, ürkek, kedine karşı güvensiz, endişeli davranışlar.
Gündüz rüyası görürler.
Umulmadık tepkiler gösterirler.
Güçlerini bir alanda toplayamazlar.
Problemlerini kimseye açmazlar.
ÇOCUKLARDA UYUMSUZLUĞUN NEDENLERİ
1. KALITIM
2. BEDENSEL ÖZÜRLER VE HASTALIKLAR
Bir çok bedensel özrün (körlük, az görme, az işitme, sağırlık, vb.) uyumsuzluk nedeni olduğu bilinmektedir. Aslında bu özürlerde uyumsuzluk yoktur. Fakat çevredekilerin bu özürlülere karşı takındıkları tavırlar ve davranışlar uyumsuzluk nedenidir.
3. TEMEL İHTİYSAÇLARIN DOYURULAMAMASI
Biyolojik Temel İhtiyaçlar: yeme, içme, barınma vb.
Psikolojik Temel İhtiyaçlar: Sevmek, sevilmek, beğenilmek vb.
Sosyal Temel İhtiyaçlar: Arkadaş edinmek, kabul edilmek, statü, rol vb.
4. ÇEVRESEL, SOSYO-EKONOMİK NEDENLER
İnsan, dünyaya geldiği andan itibaren bir sosyal yaşama başlar. Çevre çocuğun ihtiyaçlarını karşılama olanağından yoksun olduğunda ve onu anlama düzeyi gelişmemiş olduğunda uyumsuzluk ortaya çıkabilmektedir. Çevreden kaynaklanan uyumsuzluk nedenleri:
Ailenin yapısı
Ana baba ilişkileri
Ailenin evde sağladığı eğitim ortamı
Çocuğun yakın çevresinden gelen etmenler (TV, PC, İnternet vb.)
Okuldan gelen etmenler
5. YANLIŞ EĞİTİM
Uyumsuz davranışın kalıplaşmasında önemli bir etkendir.
UYUMSUZ ÇOCUKLARIN SINIFLANDIRILMASI
1) ANTİ SOSYAL DAVRANIŞ GÖSTEREN ÇOCUKLAR
Bu çocuklar duygusal bozukluk nedeniyle diğer insanlara ve çevrelerine karşı saldırganlık gösterirler. Suça yönelen, okul ve evden kaçan, kırıcı ve kavgacı çocuklar örnek gösterilebilir.
2) ALIŞKANLIK-EĞİTİM PROBLEMİ OLAN ÇOCUKLAR
Ruhsal ve duygusal bozukluklar yüzünden problemi olan çocuklardır. Tik, tırnak yeme, parmak emme, yalan vb. davranışlar sergilerler.
3) DUYGUSAL GELİŞİM PROBLEMİ OLAN ÇOCUKLAR
Psikolojik bozukluk ve davranış kusurları gösterirler. Kaygılı, korkulu, kaprisli, inatçı, öfkeli, utangaç, mahçup, kıskanç, vb davranışlar örnektir.
4) CİNSEL GELİŞİM PROBLEMİ OLAN ÇOCUKLAR
Cinsel doygunluğu toplumun koyduğu kuralların dışında, normal dışı yollarla elde edenlerdir.
5) GELİŞİM BOZUKLUKLARI OLAN ÇOCUKLAR
Gelişimleri sırasında bazı duraklamalar ve normal dışı durumlar dolayısıyla davranış bozukluğu gösterirler. Altını ıslatma, konuşma özrü, okuma güçlüğü vb.
UYUMSUZ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ
Uyumsuz çocukların eğitimi yerine yeniden eğitim demek daha doğru olur. Çünkü bu çocukların geliştirdikleri bozuk davranış kalıpları yerine yeni davranış kalıpları tesis etmek gerekir.
ATILACAK ADIMLAR:
I. TEŞHİS
Bu çocukların mümkün olduğu kadar erken teşhis edilmesi gerekir. Ne kadar erken teşhis edilir ve sebepleri bilinirse, alınacak tedbirler de o oranda etkili olur. Bu nedenle üç yönlü inceleme yapmak gerekir:
Tıbbi teşhis ve inceleme
Psikiyatrik teşhis ve inceleme
Psikolojik ve sosyal teşhis ve inceleme: Öğretmenin kanaati vb.
UYUMSUZ ÇOCUKLARIN EĞİTİM GÖREBİLECEĞİ YERLER
Ayrı okullar
Yatılı okullar
Gündüzlü okullar
Hastaneye bağlı özel ayrı okullar
Normal okullarda açılan özel sınıflar
Normal okullarda açılan normal sınıflar
UYUMSUZ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİNDE HEDEFLENEN AMAÇLARIN GERÇEKLEŞEBİLMESİ İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:
Erken teşhis
Eğitimin bireysel olması
Eğitimin anlamlı ve gelişim seviyesine uygun olması
Problemle yüz yüze gelinmesi
Akademik çalışmaların kolaydan zora olması
Çalışmalarda duyarlı olunması
İşbirliği
Sorumluluk
Başkaları ile olumlu ilişkiler kurabilecek durumlar oluşturulmalı
Okuma, yazma, konuşma ve dinleme olanakları sağlanmalı
Kazanılan bilgi ve becerinin uygulanması sağlanmalı
Yoksun olduğu alanlarda doygunluk oluşturulmalı
Günlük problemleri çözme becerisi kazandırılmalı
Yeni ilgiler uyandırılmalı
Öğrendiklerini günlük hayata uygulaması sağlanmalı
Sosyal faaliyetlere katılım sağlanmalı
UYUMSUZ ÇOCUKLARIN EĞİTİM PROGRAMLARINDA OLAN ETKİNLİKLER
Danışmanlık ve rehberlik çalışmaları
Terapotik oyunlar
İş-teknik
Dil çalışmaları
Fiziki boşalım sağlayacak etkinlikler
Mistik-sanat etkinlikleri
Beceri kazandıracak bedensel etkinlikler
Bireysel öğretim
Boş zaman etkinliği
Diğer insanlarla birlikte çalışma etkinlikleri
Rehabilitasyon çalışmaları
Somut materyaller
|